Klimatyzator – ale jaki?

Stanislav Komogorov/bigstockphoto.com

Klimatyzacja, w odróżnieniu od centralnego ogrzewania, nie jest jeszcze standardem w polskich mieszkaniach i domach. Jednak coraz bardziej dokuczliwe letnie upały skłaniają wiele osób do jej instalowania. Poniżej przedstawiamy kilka kryteriów, którymi warto się kierować przy wyborze klimatyzatora.

Klimatyzator a wentylator

Klimatyzatory są czasem mylone z wentylatorami – są to jednak zupełnie inne urządzenia. Wentylator jedynie wytwarza ruch powietrza, natomiast nie ma możliwości schładzania go. Jest to urządzenie znacznie prostsze i tańsze niż klimatyzator. Klimatyzator natomiast może schłodzić powietrze w pomieszczeniu do określonej temperatury.

Koszty

Oczywiście jedną z pierwszych kwestii, na jakie zwracamy uwagę, jest koszt samego urządzenia. Jednak niższa cena niekoniecznie przekłada się na niższy całościowy koszt, wliczając w to także użytkowanie i konserwację. Czasem warto dopłacić, by później ponosić mniejsze koszty eksploatacji i naprawy.

Bardzo ważna dla kosztów użytkowania jest klasa energetyczna. Obecnie najwyższa dostępna klasa to A+++. Od kilku lat do oznaczania efektywności energetycznej klimatyzatorów stosuje się nowe wskaźniki: SEER (sezonowa efektywność energetyczna w trybie chłodzenia) i SCOOP (sezonowa efektywność energetyczna w trybie grzania).

Przenośny czy stacjonarny?

W tym przypadku wybór zależy nie tylko od preferencji i ceny, ale przede wszystkim od możliwości technicznych. Montaż klimatyzatora stacjonarnego możliwy jest w budynkach, gdzie już na etapie budowy przewidziano odpowiednią instalację. W praktyce dotyczy to nowych biurowców, nowych domów jednorodzinnych i niektórych apartamentowców. W większości budynków takiej instalacji nie ma, więc możemy jedynie wybierać spośród modeli klimatyzatorów przenośnych. Zalety klimatyzatorów stacjonarnych to cicha praca, dobra wydajność i wiele dodatkowych funkcji. Problemem może być jednak wysoka cena i wspomniane już ograniczenia instalacyjne.

W biurowcach i innych obiektach użyteczności publicznej często instalowane są klimatyzatory kanałowe (dają możliwość rozprowadzenia strumienia powietrza na wiele pomieszczeń jednocześnie) i kasetonowe (rozprowadzające powietrze po suficie, montowane w sufitach podwieszanych). Natomiast w pomieszczeniach mieszkalnych częściej spotyka się klimatyzatory ścienne i podsufitowe. Systemy klimatyzatorów stacjonarnych z reguły mają budowę typu split – jeden element systemu jest montowany na zewnątrz, a pozostałe w pomieszczeniach, które mają być chłodzone.

Klimatyzatory przenośne, jak sama nazwa wskazuje, nie wymagają kłopotliwego montażu na stałe i mogą być przenoszone do innych pomieszczeń. Są też tańsze niż stacjonarne. Jednak w porównaniu ze stacjonarnymi są one mniej wydajne i bardziej głośne.

Klimatyzatory przenośne dzielą się na:

• monoblokowe, kompaktowe – system składa się z jednego elementu; urządzenie jest zwykle wyposażone w rurę do odprowadzania ciepłego powietrza, która musi być wystawiona na zewnątrz; zwykle wymaga to uchylenia okna, przez co skuteczność chłodzenia jest mniejsza (do pomieszczenia dostaje się ciepłe powietrze z zewnątrz); występują też urządzenia bez rury, jednak nadają się one tylko do małych pomieszczeń ze względu na mniejszą efektywność chłodzenia;
• urządzenia typu split – system składa się z dwóch części – jedna znajduje się w pomieszczeniu, a drugą ustawia się na balkonie lub tarasie.

Komfort użytkowania i zdrowie

Dla komfortu użytkowników ważna jest cicha praca urządzenia. Najcichsze są zwykle systemy z jednostką zewnętrzną znajdująca się poza pomieszczeniem. Jeśli jednak korzystamy z klimatyzatora typu split z elementem wystawianym na balkon lub za okno, sprawdźmy, czy generowany przez niego poziom hałasu nie będzie uciążliwy dla sąsiadów.

Niektórzy użytkownicy klimatyzatorów obawiają się, że mogą one być szkodliwe dla zdrowia. Jednak wszystko zależy od montażu, ustawienia i odpowiednio częstej konserwacji urządzenia. Nie należy nadmiernie obniżać temperatury, gdyż grozi to przeziębieniem – zalecana różnica między klimatyzowanym pomieszczeniem a otoczeniem budynku to maksymalnie 8 st. C. Chłodne powietrze nie powinno też być skierowane bezpośrednio na osoby przebywające w pomieszczeniu. Urządzenie musi być również fachowo czyszczone – sposób i częstotliwość czyszczenia muszą być zgodne ze wskazówkami producenta. W przeciwnym razie dojdzie do rozwoju pleśni, co może prowadzić do groźnych chorób.

Klimatyzatory mogą nawet zapobiegać alergii. Niektóre modele są wyposażone w specjalne filtry wyłapujące alergeny wziewne, w powłoki antybakteryjne i układy jonizujące. Mogą one zatem neutralizować bakterie, wirusy, grzyby i roztocza. Ma to zwłaszcza znaczenie w pomieszczeniach, gdzie przebywa dużo osób (np. w salach wykładowych, poczekalniach czy biurach typu open space).

Ogrzewanie

Niektóre klimatyzatory mają także funkcję ogrzewania. W polskich warunkach nie może ona zastąpić tradycyjnego centralnego ogrzewania, gdyż przy większych mrozach nie jest efektywna, a koszty stają się wysokie. Jednak może być ona przydatna do dogrzewania pomieszczeń jesienią i wiosną, zwłaszcza w chłodniejsze dni poza sezonem grzewczym.