31 marca ponownie ruszył rządowy program Czyste Powietrze, który został zawieszony w listopadzie ubiegłego roku. Ministerstwo Klimatu i Środowiska ogłasza nowe zasady naboru wniosków, wprowadzając istotne zmiany.
Mieszkańcy wszystkich województw będą mogli składać wnioski o dofinansowanie od 31 marca 2025, z wyjątkiem powodzian, którzy wnioski na tego typu działania mogą składać już od 12 grudnia ubiegłego roku. Do końca marca zasady działania programu zostaną dostosowane tak, aby wyeliminować wszelkie formy możliwych nadużyć. Równocześnie prowadzony będzie nabór wniosków na termomodernizację domów w regionach dotkniętych powodzią. Istotną zmianą jest także zasilenie budżetu programu kwotą 10 miliardów złotych pochodzących z Funduszu Modernizacyjnego. Środki te zostaną przeznaczone na bezzwrotne dotacje, co zapewni stabilne finansowanie programu na kolejne lata.
Powodem listopadowego zawieszenia programu była konieczność skupienia się na pomocy powodzianom i obsłudze wszystkich złożonych wniosków. Przede wszystkim jednak kontynuacja programu na tych samych zasadach stała się niemożliwa ze względu na liczne nadużycia, takie jak np. zawyżanie rachunków.
Czyste Powietrze 2025 – jakie zmiany?
Kluczowe zmiany w programie obejmą m.in. obowiązek wypłaty zaliczki bezpośrednio na konto beneficjenta zamiast wykonawcy oraz wprowadzenie limitów dotacji dla poszczególnych kategorii kosztów. Środki na termomodernizację mają trafiać przede wszystkim do osób o najniższych dochodach, faktycznie potrzebujących wsparcia.
W ramach programu Czyste Powietrze pojawią się także operatorzy, którymi mogą zostać urzędnicy gminni. Ich rolą będzie wspieranie beneficjentów na każdym etapie inwestycji – od planowania po jej rozliczenie. W przyszłości na stronach rządowych opublikowane zostaną również listy zweryfikowanych firm i wykonawców, aby ułatwić wybór rzetelnych specjalistów do realizacji prac termomodernizacyjnych.
Do istotnych zmian należy też wprowadzenie zasady, że dofinansowanie może być przyznane tylko raz na jeden budynek lub lokal mieszkalny. Warunkiem jest, aby nieruchomość była własnością lub współwłasnością wnioskodawcy przez co najmniej trzy lata przed złożeniem wniosku. Wypłata dotacji następuje za pośrednictwem WFOŚiGW – w całości lub maksymalnie w trzech ratach, a o wsparcie mogą ubiegać się wyłącznie właściciele budynków, dla których pozwolenie na budowę zostało wydane najpóźniej do 31 grudnia 2020 roku.
Wymogiem będzie też obowiązek potwierdzenia standardu energetycznego budynku – zarówno przed rozpoczęciem prac termomodernizacyjnych, jak i po ich zakończeniu. Przed przystąpieniem do realizacji inwestycji konieczne będzie wykonanie audytu energetycznego oraz sporządzenie dokumentu podsumowującego jego wyniki. Powinien on zawierać ocenę obecnego stanu energetycznego budynku oraz zestawienie planowanych działań mających na celu zmniejszenie zapotrzebowania na energię.
Po zakończeniu termomodernizacji wystarczy uzyskać świadectwo charakterystyki energetycznej, które potwierdzi poprawę efektywności energetycznej nieruchomości. Oba dokumenty – audyt i świadectwo – muszą być podpisane przez osobę wpisaną do rejestru osób uprawnionych do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej.
Co istotne, koszty wykonania audytu również mogą być dofinansowane w ramach programu – do maksymalnej kwoty 1600 zł.