Schemat budowy rekuperatora, Wikimedia Commons, autor: Borys bond
Rekuperacja to nic innego jak wentylacja mechaniczna połączona z odzyskiem ciepła. Klasyczna wentylacja grawitacyjna oparta jest na ciągu wytwarzanym przez kominy i ma wiele zalet. Jednak powoduje również wychładzanie domu, a także nie usuwa wilgoci z pomieszczeń.
Rekuperacja z kolei opiera się na ruchu powietrza wytwarzanym przez maszynę – rekuperator. Umożliwia on kontrolowanie ruchu powietrza nawiewanego oraz usuwanego z pomieszczeń i odzyskiwanie ciepła z nagrzanego, ale brudnego powietrza.
Jak działa rekuperacja?
Centrum instalacji jest rekuperator z wymiennikiem służącym do odzysku ciepła. Rekuperator wyciąga powietrze w dwóch kierunkach w tym samym czasie. Pierwszy strumień to powietrze czyste i chłodne zaciągane z zewnątrz. Drugi to powietrze ciepłe, brudne – wilgotne, wyciągane z wewnątrz budynku przez anemostaty, czyli okrągłe kratki znajdujące się na suficie i ścianach. Oba strumienie spotykają się w wymienniku ciepła (rekuperatorze), ale nie mieszają się ze sobą, gdyż płyną osobnymi kanalikami. Przechodzą przez wymiennik pozostawiając w nim swoje ciepło. Trafia one do strumienia powietrza zimnego. Od rekuperatora biegną z kolei kanały wentylacyjne o zróżnicowanej średnicy. Za ich pomocą świeże powietrze trafia do wszystkich pomieszczeń, a brudne usuwane jest na zewnątrz budynku.
Zalety rekuperacji
Rekuperacja pozwala nie tylko na ogrzewanie świeżego powietrza trafiającego do budynku, ale również na jego oczyszczenie z zanieczyszczeń i alergenów. Jest to ogromna przewaga nad klasycznym otwieraniem okien. Poza tym zapewnia ona sprawną wymianę powietrza. Powietrze dostarczane do pomieszczeń jest czyste i zdrowsze. Nie ma w nim wilgoci, dwutlenku węgla i nieprzyjemnych aromatów.
Instalacja rekuperatora wiąże się z możliwością rezygnacji z części kominów wentylacyjnych oraz kominków dachowych. Nie trzeba inwestować już w okna z mikronawiewnikami. Niekiedy można nawet zamontować niedrogie przeszklenia zamiast klasycznych, otwieranych okien. Dzięki rekuperacji zmniejszają się także koszty eksploatacyjne oraz instalacyjne całego systemu grzewczego. Budynek z rekuperacją ma bowiem mniejsze zapotrzebowanie na ciepło. Rachunki za ogrzewanie zmniejszają się więc średnio o około 40%. Uzależnione jest to w znacznym stopniu również od izolacji domu. Można również zaoszczędzić na wielkości samych grzejników czy pętlach ogrzewania podłogowego.
Rekuperator zapewnia ponadto utrzymanie czystości powietrza wewnętrznego. Zasysane z zewnątrz powietrze jest dokładnie filtrowane. W domu jest więc tylko powietrze czyste, także i elementy systemu są chronione przed ewentualnym zabrudzeniem. Trzeba jednak pamiętać o regularnej wymianie filtrów. Warto również zainstalować jonizator poprawiający jakość powietrza. Pozbawia on pomieszczenie jonów dodatnich emitowanych przez sprzęt elektroniczny. Rekuperator zmniejsza też ryzyko przeciągów, a dodatkowo powoduje obniżenie wilgotności w pomieszczeniach. Dzięki temu o wiele łatwiej można pozbyć się uciążliwych zapachów.