W IV kwartale 2024 roku rynek nieruchomości w Polsce odnotował wyraźne pogorszenie nastrojów wśród pośredników. Indeks nastrojów rynkowych (INPON) spadł do poziomu 47,62 pkt, schodząc poniżej granicy optymizmu wynoszącej 50 pkt. Był to największy spadek od początku roku, co wskazuje na rosnące obawy dotyczące przyszłości rynku. Eksperci zwracają uwagę na kilka kluczowych czynników, które wpłynęły na taki wynik.
INPON (Indeks nastrojów pośredników w obrocie nieruchomościami) jest tworzony przez portal Nieruchomosci-online.pl wraz z pracownikami naukowymi Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. W IV kwartale 2024 roku wśród agentów nieruchomości powiało pesymizmem ze względu na utrzymujące się wysokie ceny nieruchomości, wysokie stopy procentowe oraz spadek zdolności kredytowej potencjalnych nabywców.
Niekorzystna sytuacja na rynku martwi pośredników
Pod koniec 2024 roku pośrednicy w obrocie nieruchomościami ocenili sytuację na rynku jako trudną. Wartość indeksu spadła o 4,34 pkt względem poprzedniego kwartału, co oznacza dalsze pogorszenie perspektyw dla rynku. Głównymi czynnikami, które się do tego przyczyniły, są:
- wysokie ceny nieruchomości, które ograniczają dostępność mieszkań i domów dla kupujących,
- utrzymujące się wysokie stopy procentowe, które wpływają na zdolność kredytową i ograniczają dostęp do finansowania,
- niepewność dotycząca przyszłych programów wsparcia mieszkaniowego, co skłania część kupujących do przyjęcia postawy wyczekującej,
- sezonowy spadek aktywności na rynku w okresie okołoświątecznym i końcówki roku, który tradycyjnie powoduje lekkie wyhamowanie transakcji.
Spadek nastrojów we wszystkich segmentach rynku
Pogorszenie nastrojów dotknęło wszystkie osiem segmentów rynku, od sprzedaży mieszkań, przez wynajem, po działki budowlane i lokale użytkowe. W IV kwartale 2024 roku tylko jeden segment – sprzedaż kawalerek – utrzymał się na granicy optymizmu z wynikiem 50,5 pkt. W pozostałych kategoriach nastąpił wyraźny spadek nastrojów:
- Sprzedaż mieszkań spadła o 6 pkt do 47,3 pkt.
- Najem kawalerek zanotował spadek do poziomu 49,2 pkt.
- Sprzedaż domów pogorszyła się o 3,7 pkt, osiągając poziom 46,2 pkt.
- Sprzedaż i wynajem lokali usługowych oraz biurowych spadła do odpowiednio 43,7 pkt i 43,9 pkt.
Warto zauważyć, że największy spadek dotyczył sprzedaży mieszkań, co wskazuje na dalsze osłabienie rynku kupujących.
Rynek najmu – stabilność, ale rosnące koszty
Segment najmu utrzymał się na względnie stabilnym poziomie, jednak również tutaj widać oznaki osłabienia. Wprawdzie atrakcyjne nieruchomości w dobrych lokalizacjach nadal znajdowały najemców, jednak rosnące koszty utrzymania mieszkań nie pozwalały właścicielom na łatwe przeniesienie ich na lokatorów. Dodatkowo widoczny był odpływ części uchodźców z Ukrainy, co zmniejszyło popyt na tańsze mieszkania na wynajem.
Brak działań rządu i wpływ gospodarki
Niepewność dotycząca przyszłych działań rządu w zakresie polityki mieszkaniowej również wpłynęła na pogorszenie nastrojów. Brak jasnych deklaracji w sprawie ewentualnych programów wspierających zakup mieszkań skłonił wielu kupujących do odkładania decyzji zakupowych na później. Dodatkowo sytuacja geopolityczna i utrzymująca się inflacja powodują dalsze obawy co do przyszłości rynku.