Kooperatywa mieszkaniowa to pomysł stosunkowo nowy, choć zasada jej działania jest prosta i bardzo przejrzysta. Jeśli grupa osób chce dobrowolne zrzeszyć się w celi wspólnego zakupu domu wielorodzinnego lub działki z zamiarem budowy, może stworzyć kooperatywę. Nieruchomości kupione lub wybudowane w ramach jej działania nie mogą być komercyjne, czyli wykorzystywane dla zysku. Kooperatywa w swoim założeniu ma służyć zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych jej członków oraz ich rodzin.
We wspólnocie siła czyli co warto wiedzieć o kooperatywie mieszkaniowej
W Polsce kooperatywa mieszkaniowa jest dostępna dla osób fizycznych, a zasady jej funkcjonowania zostały uregulowane prawnie, ustawą z marca 2023 roku. Według niej kooperatywy mogą być zarządzane przez jej członków lub firmę zewnętrzną. W pierwszym przypadku nazywamy ją kooperatywą społeczną, w drugim profesjonalną.
Główną zaletą tego rozwiązania jest swoboda zarówno w wyborze miejsca zamieszkania, jak i sposobu dojścia do własności. Kooperatywa powstaje, gdy minimum trzy osoby wyrażą chęć przystąpienia do niej i potwierdzą to stosowną umową. Umowa kooperatywy mieszkaniowej lub spółki cywilnej jest niezwykle ważnym dokumentem, który trzeba starannie przygotować i sporządzić w formie aktu notarialnego.
W dokumencie, który konstytuuje kooperatywę, powinny się znaleźć przede wszystkim jej cel oraz sposób finansowania inwestycji. Ważne są też zapisy dotyczące składu osobowego oraz indywidualnych udziałów w inwestycji. Dokument powinien regulować wprowadzenie wszystkich zmian i wyznaczać sposób podejmowania kolektywnych decyzji. Dobra umowa nie może też pominąć kwestii związanych z rozwiązaniem kooperatywy i warunków, pod którymi można to zrobić bezpiecznie dla wszystkich stron.
Kooperatywa może być łatwiejszą drogą dojścia do własności niż zakup mieszkania czy samodzielna budowa domu. Grupa inwestorów zyskuje szersze możliwości finansowe i dobrą pozycję do negocjacji. Członkowie wspólnoty część prac mogą wykonać samodzielnie. Kooperatywy mają też ułatwiony dostęp do gruntów samorządowych i zyskują w przetargach. Wszystko dzięki stabilności opartej na grupowej inwestycji.